29/1/10

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Ναπολέων Μαραβέγιας
Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 29.1.2010

Τα αίτια της διαμαρτυρίας των αγροτών είναι πολύ γνωστά. Συμπυκνώνονται στη συνεχή μείωση των αγροτικών εισοδημάτων, που είναι αποτέλεσμα της συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής, λόγω έλλειψης διεθνούς ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων. Όλο και πιο δύσκολα τα ελληνικά προϊόντα μπορούν να ανταγωνισθούν ομοειδή σε τιμές και ποιότητα, τα οποία ελεύθερα σχεδόν εισάγονται όχι μόνο από την Ε.Ε. των 27 αλλά και από όλο τον Κόσμο. Τα προβλήματα που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση είναι διαρθρωτικά και σχετίζονται με τη μικρή κλίμακα παραγωγής, με το γερασμένο και ελάχιστα εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, με την ανυπαρξία υποστηρικτικών συμβουλευτικών υπηρεσιών για τις τεχνικές και την οργάνωση της παραγωγής, με την αδυναμία των συνεταιριστικών δομών να οργανώσουν την εμπορία των προϊόντων προς όφελος των αγροτών, με την ολιγοπωλιακή διάρθρωση της αγοράς εισροών και συνεπώς των υψηλών τιμών τους, με τις αυξημένες τιμές αγοράς και ενοικίασης αγροτικής γης κ.ά.. Όλα αυτά τα προβλήματα, που οδηγούν σε υψηλό κόστος παραγωγής και χαμηλές τιμές παραγωγού και συνεπώς σε χαμηλά εισοδήματα, δεν είναι ούτε νέα ούτε αναλύονται για πρώτη φορά. Όμως, σταθερά επιδεινούμενα, οδήγησαν στις πρώτες κινητοποιήσεις το 1994 ,όταν σταδιακά περιοριζόταν η γενναιοδωρία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και άρχισε να απελευθερώνεται το διεθνές εμπόριο αγροτικών προϊόντων μέσω των διαδικασιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Το μέγα ζήτημα είναι ότι η πολιτική διαχείριση του αγροτικού τομέα. Όλα αυτά τα χρόνια και μέχρι σήμερα η αγροτική πολιτική ασκήθηκε με περισσότερο κοινωνικούς και λιγότερο με αναπτυξιακούς όρους (όπως εξάλλου και ολόκληρο το σύστημα εφαρμογής πολιτικών στη χώρα μας, εκτός από μικρά διαλλείματα) με στόχο την κοινωνική συναίνεση και όχι την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Σχεδόν κανένα από τα προαναφερθέντα διαρθρωτικά προβλήματα δεν βρήκε ευτυχή λύση, με αποτέλεσμα σήμερα, λόγω της αποδόμησης της ΚΑΠ, της απελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου και της δημοσιονομικής ασφυξίας, τα προβλήματα αυτά να παίρνουν εκρηκτικές διαστάσεις. Με βάση τα σημερινά δεδομένα και την εμπειρία του παρελθόντος η αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων του αγροτικού τομέα ακόμη και αν είναι εύστοχη και αποτελεσματική, θα χρειασθεί χρόνο προκειμένου να ανακόψει την αρνητική πορεία, ενώ είναι αμφίβολο αν θα οδηγήσει στην αύξηση των αγροτικών εισοδημάτων μέσα στον εντεινόμενο διεθνή ανταγωνισμό.
Συνεπώς, παράλληλα με την προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά προβλήματα της αγροτικής παραγωγής τόσο από την Πολιτεία όσο και από τους αγρότες, πρέπει να σχεδιασθεί και να εφαρμοσθεί μια ευρύτερη στρατηγική για την ανάπτυξη της Υπαίθρου. Μια τέτοια στρατηγική θα συμβάλει στην απορρόφηση της αυξανόμενης ανεργίας στον αγροτικό χώρο, λόγω της συρρίκνωσης της γεωργίας και θα προσφέρει ικανοποιητικά εισοδήματα στους κατοίκους της Υπαίθρου τα οποία δεν μπορεί να προσφέρει πλέον η αγροτική παραγωγή. Η στρατηγική για την Ανάπτυξη της Υπαίθρου πρέπει να στηρίζει και τις άλλες, εκτός της γεωργίας, παραγωγικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην Ύπαιθρο, όπως ο τουρισμός, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η μικρή βιομηχανία και βιοτεχνία, οι κατασκευές δεύτερης κατοικίας, οι νέες υπηρεσίες αναψυχής, η αξιοποίηση του περιβάλλοντος και του φυσικού πλούτου κ.λπ. Κύριος στόχος μιας τέτοιας στρατηγικής είναι να δημιουργήσει ελκυστικό περιβάλλον στις αγροτικές περιοχές με τη βελτίωση των κοινωνικών υποδομών και των υπηρεσιών για την παρακίνηση νέων δυναμικών ανθρώπων, που επιλέγουν την ποιότητα ζωής στην Ύπαιθρο, να επιχειρήσουν στους προαναφερόμενους τομείς. Η στρατηγική αυτή έχει ήδη εφαρμοσθεί σ’ άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες και διευκολύνεται σήμερα από την σχεδιαζόμενη διοικητική αποκέντρωση και την στροφή της Κ.Α.Π. περισσότερο προς την ενίσχυση της ανάπτυξης της Υπαίθρου και λιγότερο των αγροτικών εισοδημάτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: