14/3/10

ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΙ ΔΙΣΤΑΓΜΟΙ ΚΑΙ Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΓΕΝΝΑΙΟΔΩΡΙΑ
Ναπολέων Μαραβέγιας
Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 14.3.2010

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ακινησία στην διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης. Η φιλόδοξη προσπάθεια για μια Συνταγματική Συνθήκη προσέκρουσε στις εσωτερικές πολιτικές αντιθέσεις της Γαλλίας με αποτέλεσμα το γνωστό αρνητικό δημοψήφισμα, που μαζί με το Ολλανδικό ανάλογο, ανέτρεψαν την δυναμική της περιόδου εκείνης. Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη διέσωσε τα βασικά σημεία της Συνταγματικής Συνθήκης, χωρίς τους ενοποιητικούς συμβολισμούς, που έχουν μεγάλη σημασία για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Σήμερα διαπιστώνει κανείς, με αφορμή την παγκόσμια οικονομική κρίση, αρνητική διάθεση σε οποιαδήποτε προσπάθεια δημιουργίας μιας κοινής δημοσιονομικής πολιτικής ακόμη και αύξησης των πόρων του κοινοτικού προϋπολογισμού. Μια τέτοια προοπτική, όμως, μαζί με κοινή άμυνα και κοινή εξωτερική πολιτική θα μπορούσαν να συγκροτήσουν τις βάσεις για μια πολιτική ένωση. Παρατηρείται απροθυμία κυρίως της Γερμανίας, η οποία ενθαρρύνεται και από την παραδοσιακά αντίθετη στην πολιτική ένωση της Ευρώπης Μ. Βρετανία, ενώ η Γαλλία εμφανίζεται υπέρμαχος της ενοποίησης της Ευρώπης. Τι συμβαίνει; Υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των δυο χωρών; Υπάρχει ρήγμα στο γαλλογερμανικό άξονα; Πρόκειται για αναβίωση του Γερμανικού Εθνικισμού, όπως γράφει ο Ν. Κοτζιάς (Ελευθεροτυπία 7/3/10) ή για ραγδαία αλλαγή των δεδομένων στο ευρωπαϊκό επίπεδο ή και τα δύο; Είναι βέβαιο ότι συντελείται σταδιακά αλλαγή των δεδομένων μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Η Γερμανία ενώνεται, αυξάνει την επιρροή της στην Ανατολική Ευρώπη μετά τη διεύρυνση, ισχυροποιείται σημαντικά και κυρίως αρχίζει να λειτουργεί ως κανονικό εθνικό κράτος απαλλαγμένη από όποιες ενοχές του παρελθόντος. Η νομισματική ένωση, ως προϊόν γερμανικής έμπνευσης, είχε πολύ θετικά αποτελέσματα γι αυτήν, ενώ δυσκολεύει άλλες χώρες-μέλη συμπεριλαμβανομένης και της Γαλλίας. Η εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης φαίνεται να μην είναι πλέον η πρώτη προτεραιότητα της Γερμανίας, όπως ήταν στο παρελθόν. Η Ευρώπη μοιάζει να μην της είναι απολύτως απαραίτητη. Αντίθετα, η εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης φαίνεται να ενδιαφέρει σήμερα περισσότερο τη Γαλλία, η οποία δεν κέρδισε τόσο όσο η Γερμανία ούτε από την διεύρυνση ούτε από την νομισματική ένωση με τη σημερινή μορφή της, ενώ η παραδοσιακή επιρροή της στη Μεσόγειο δεν φαίνεται να είναι πολύ αποδοτική. Βεβαίως, η στάση της Γερμανίας στο ζήτημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μπορεί να συνδέεται και με τις διαθέσεις των πολιτών πού καλούνται να πληρώσουν σε περίοδο κρίσης ιδίως μετά τις οικονομικές θυσίες που υπέστησαν για την ενσωμάτωση της Ανατολικής Γερμανίας. Όμως, αν η στάση της Κυβερνήσεων των χωρών-μελών της Ε.Ε. βρισκόταν πάντα σε αρμονία με τις διαθέσεις των πολιτών τους, τότε δεν θα είχε υπάρξει Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση από την οποία αναμφισβήτητα έχουν ωφεληθεί πολλαπλά όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες και ιδιαίτερα οι Γερμανοί.
Όπως και να έχει το ζήτημα, φαίνεται ότι δύσκολα θα προχωρήσουν οι διαδικασίες για τη συμπλήρωση της νομισματικής ένωσης με μηχανισμούς δημοσιονομικής στήριξης σε περίοδο κρίσης προς όφελος των λιγότερο ισχυρών οικονομιών των χωρών–μελών της με βάση τους σημερινούς συσχετισμούς και τη διαφαινόμενη απόκλιση των συμφερόντων στο Γερμανογαλλικό άξονα. Μέχρι τότε οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες- μέλη της Ευρωζώνης, όπως η Ελλάδα, πρέπει να στηρίζονται περισσότερο στον εαυτό τους για την αντιμετώπιση των κρίσεων και λιγότερο σε μια κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση των οικονομικών δυσκολιών τους.