Ναπολέων Μαραβέγιας
Εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 13.1.2010
Μέσα στο σκοτεινό τοπίο της απαισιοδοξίας για τα πολλαπλά ελλείμματα εμπιστοσύνης στη χώρα μας υπάρχει ένα αισιόδοξο μήνυμα. Καταγράφεται αύξηση του βαθμού εμπιστοσύνης των πολιτών προς το ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο σε σχέση με πέρυσι, (όπου ήταν σχετικά υψηλός), σύμφωνα με τη μέτρηση της Public Issue (βλ. Καθημερινή 3/1/10). Αν μάλιστα συγκρίνει κανείς τα επίπεδα εμπιστοσύνης προς άλλους θεσμούς, η θέση του Δημόσιου Πανεπιστημίου είναι περίοπτη. Η εξέλιξη αυτή είναι ενδιαφέρουσα γιατί δείχνει ότι το ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο, που έχει συχνά «χλευασθεί» δίκαια ή άδικα , κυρίως από τους ίδιους τους λειτουργούς του, Καθηγητές, καταφέρνει να κερδίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Αυτό δεν σημαίνει ότι λύθηκαν τα προβλήματα τόσο στη διοίκηση και τη λειτουργία του, όσο και στο ζήτημα της εικόνας του προς την κοινωνία, ιδίως μετά τις πρόσφατες καταλήψεις και τις πράξεις βίας με αποκορύφωμα τον τραυματισμό και την παραίτηση του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητή κ. Χρ. Κίττα.
Η αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το Πανεπιστήμιο δημιουργεί τεράστιες υποχρεώσεις στους λειτουργούς του Καθηγητές να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της ελληνικής κοινωνίας. Όλοι ξέρουμε ότι η κοινωνία στη χώρας μας πάντοτε προσβλέπει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς την Ανώτατη Εκπαίδευση, ως μέσο κοινωνικής ανόδου, ίσως περισσότερο από όσο μπορεί να είναι, πράγμα που προκαλεί μεγάλες στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας. Η μέριμνα των λειτουργών των Πανεπιστημίων συνεπώς πρέπει να είναι η συνεχής βελτίωση του επιπέδου της εκπαίδευσης και της έρευνας, η οποία προφανώς δεν εξαρτάται μόνο από τους ίδιους αλλά και από τα οικονομικά μέσα και το θεσμικό πλαίσιο που τους παρέχει η Πολιτεία. Η διαπίστωση αυτή δεν είναι μόνο μια απλή εκτίμηση, αλλά τεκμηριώνεται στην Έκθεση προς τη Βουλή των Ελλήνων που κατέθεσε τον περασμένο Ιούνιο 2009 η Αρχή για την Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ).
Βεβαίως, η ευθύνη και οι δυνατότητες βελτίωσης από την πλευρά των λειτουργών της Ανώτατης Εκπαίδευσης τόσο στο επίπεδο της διοίκησης (Πρυτανικές Αρχές) όσο και στο επίπεδο της καθημερινής λειτουργίας και πρακτικής (μέλη ΔΕΠ κλπ) είναι μεγάλες : από τις διοικητικές μεθόδους μέχρι τις μεθόδους εκλογής των μελών ΔΕΠ, την μέθοδο διδασκαλίας και εξέτασης των φοιτητών, το επίπεδο των συγγραμμάτων και της έρευνας κ.ά. και δεν συγκαλύπτονται από την ολιγωρία, την αδιαφορία η/και την αστοχία της Πολιτείας. Τα περισσότερα ελληνικά Πανεπιστήμια πρόκειται σε μερικούς μήνες να εκλέξουν νέες Πρυτανικές Αρχές, οι οποίες θα κληθούν να διοικήσουν μέσα ένα νέο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον. Από τις ηγετικές ικανότητές τους και προφανώς από τις θεσμικές δυνατότητες τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η βελτίωση της σημερινής κατάστασης.
Η αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα Πανεπιστήμια μπορεί να μην είναι άσχετη με το χρόνο που έγινε η μέτρηση (Δεκέμβριος 2009) και έτσι να επηρεάστηκε από τις προσδοκίες που δημιούργησε στην ελληνική κοινωνία η νέα Κυβέρνηση της χώρας. Οι προεκλογικές δεσμεύσεις, μέσα στην αναπόφευκτη γενικότητά τους, οι καλές προθέσεις της νέας πολιτικής ηγεσίας και κυρίως η εμπιστοσύνη της προς το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, (όπως φαίνεται και από την πρόσφατη απόφαση για τα λεγόμενα Κολέγια), πρέπει να μετουσιωθούν σε συγκεκριμένα μέτρα και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η αύξηση της χρηματοδότησης και η θέσπιση ενός νέου νόμου πλαισίου μετά από τριάντα χρόνια εφαρμογής του προηγούμενου αποτελεί ώριμο αίτημα τόσο της κοινωνίας όσο και της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τα κρίσιμα ζητήματα του βαθμού αυτοδιοίκησης του Πανεπιστημίου σε συνδυασμό με τους τρόπους χρηματοδότησης, εξασφάλισης διαφάνειας , λογοδοσίας και πιστοποίησης της ποιότητας πρέπει οπωσδήποτε, μεταξύ πολλών άλλων, να απαντηθούν.
Η αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το Πανεπιστήμιο δημιουργεί τεράστιες υποχρεώσεις στους λειτουργούς του Καθηγητές να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της ελληνικής κοινωνίας. Όλοι ξέρουμε ότι η κοινωνία στη χώρας μας πάντοτε προσβλέπει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς την Ανώτατη Εκπαίδευση, ως μέσο κοινωνικής ανόδου, ίσως περισσότερο από όσο μπορεί να είναι, πράγμα που προκαλεί μεγάλες στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας. Η μέριμνα των λειτουργών των Πανεπιστημίων συνεπώς πρέπει να είναι η συνεχής βελτίωση του επιπέδου της εκπαίδευσης και της έρευνας, η οποία προφανώς δεν εξαρτάται μόνο από τους ίδιους αλλά και από τα οικονομικά μέσα και το θεσμικό πλαίσιο που τους παρέχει η Πολιτεία. Η διαπίστωση αυτή δεν είναι μόνο μια απλή εκτίμηση, αλλά τεκμηριώνεται στην Έκθεση προς τη Βουλή των Ελλήνων που κατέθεσε τον περασμένο Ιούνιο 2009 η Αρχή για την Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ).
Βεβαίως, η ευθύνη και οι δυνατότητες βελτίωσης από την πλευρά των λειτουργών της Ανώτατης Εκπαίδευσης τόσο στο επίπεδο της διοίκησης (Πρυτανικές Αρχές) όσο και στο επίπεδο της καθημερινής λειτουργίας και πρακτικής (μέλη ΔΕΠ κλπ) είναι μεγάλες : από τις διοικητικές μεθόδους μέχρι τις μεθόδους εκλογής των μελών ΔΕΠ, την μέθοδο διδασκαλίας και εξέτασης των φοιτητών, το επίπεδο των συγγραμμάτων και της έρευνας κ.ά. και δεν συγκαλύπτονται από την ολιγωρία, την αδιαφορία η/και την αστοχία της Πολιτείας. Τα περισσότερα ελληνικά Πανεπιστήμια πρόκειται σε μερικούς μήνες να εκλέξουν νέες Πρυτανικές Αρχές, οι οποίες θα κληθούν να διοικήσουν μέσα ένα νέο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον. Από τις ηγετικές ικανότητές τους και προφανώς από τις θεσμικές δυνατότητες τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η βελτίωση της σημερινής κατάστασης.
Η αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα Πανεπιστήμια μπορεί να μην είναι άσχετη με το χρόνο που έγινε η μέτρηση (Δεκέμβριος 2009) και έτσι να επηρεάστηκε από τις προσδοκίες που δημιούργησε στην ελληνική κοινωνία η νέα Κυβέρνηση της χώρας. Οι προεκλογικές δεσμεύσεις, μέσα στην αναπόφευκτη γενικότητά τους, οι καλές προθέσεις της νέας πολιτικής ηγεσίας και κυρίως η εμπιστοσύνη της προς το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, (όπως φαίνεται και από την πρόσφατη απόφαση για τα λεγόμενα Κολέγια), πρέπει να μετουσιωθούν σε συγκεκριμένα μέτρα και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η αύξηση της χρηματοδότησης και η θέσπιση ενός νέου νόμου πλαισίου μετά από τριάντα χρόνια εφαρμογής του προηγούμενου αποτελεί ώριμο αίτημα τόσο της κοινωνίας όσο και της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τα κρίσιμα ζητήματα του βαθμού αυτοδιοίκησης του Πανεπιστημίου σε συνδυασμό με τους τρόπους χρηματοδότησης, εξασφάλισης διαφάνειας , λογοδοσίας και πιστοποίησης της ποιότητας πρέπει οπωσδήποτε, μεταξύ πολλών άλλων, να απαντηθούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου