Χαράλαμπος Ανθόπουλος
Εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ", 17.12.2008
Ότι ο φόνος του δεκαπεντάχρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από σφαίρα αστυνομικού θα προκαλούσε την οργή και τη διαμαρτυρία των μαθητών και των φοιτητών στην Αθήνα και σε όλη τη χώρα ήταν κάτι το φυσιολογικό και το ευπρόσδεκτο. Αλίμονο, αν οι νέοι πολίτες έμεναν αδιάφοροι και παθητικοί μπροστά σε ένα τέτοιο εξοργιστικό γεγονός.
Ωστόσο, αυτό που συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα στην Ελλάδα, δεν ήταν μόνο μια νεανική κινητοποίηση και διαμαρτυρία εναντίον της αστυνομικής αυθαιρεσίας.
Ήταν μια χαοτική κοινωνική σύγκρουση που έφερε την ελληνική κοινωνία στα πρόθυρα της «φυσικής κατάστασης», εκεί όπου αρχίζει ο πόλεμος όλων εναντίον όλων. Και δεν ήταν μόνο το αίσθημα του δικαίου που προκάλεσε αυτό το τυφλό ξέσπασμα, αλλά κυρίως το αίσθημα της αδικίας και της ανασφάλειας που εξαπλώνεται στη νέα γενιά.
Αν ένας νέος δεν μπορεί να βρει εργασία ή δεν απολαμβάνει από την εργασία του μια αξιοπρεπή αμοιβή, ακόμη κι αν είναι πτυχιούχος, γνωρίζει μία-δύο ξένες γλώσσες και ξέρει να χειρίζεται ηλεκτρονικό υπολογιστή, τότε χάνει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του, στην κοινωνία και στο κράτος και μπορεί απογοητευμένος απ όλα να μεταμορφωθεί συγκυριακά σε «καταστροφέα», όπως οι Άγγλοι υφαντουργοί που κατέστρεφαν τα μηχανήματα στις βιομηχανικές μονάδες για να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας -οι περιώνυμοι «λουδίτες». Αν μάλιστα έχει απέναντί του ένα διεφθαρμένο κομματοκρατικό σύστημα και μια πολιτική τάξη με συμπεριφορές «κάστας», τότε η Αργεντινή είναι κοντά -και το «que se vayan todos» μπορεί σύντομα να γίνει και στη χώρα μας παλλαϊκό αίτημα.
Όμως από το κακό μπορεί να προέλθει το καλό. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει αυτή η αντιπολιτική κοινωνική σύγκρουση να κατανοηθεί -και ο Λεωνίδας Κύρκος στη συνέντευξή του στο Mega είπε ό,τι χρειαζόταν να ειπωθεί πάνω στο θέμα αυτό- και κυρίως να μετασχηματισθεί σε μια μεταρρυθμιστική πολιτική που να ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων. Ότι η πολιτική και διοικητική διαφθορά, οι πελατειακές πρακτικές, ο νεποτισμός και η ευνοιοκρατία, φαινόμενα που υπήρχαν και πριν από το 2004 αλλά διογκώθηκαν κατά την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, αυξάνουν την οργή των πολιτών, είναι κάτι που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επισήμανση. Το πρώτο κεφάλαιο μιας μεταρρυθμιστικής πολιτικής στην Ελλάδα θα πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αντι-διαφθοράς.
Ας πάμε, όμως, παρακάμπτοντας ενδιάμεσα θέματα, στην καρδιά του προβλήματος. Στο ζήτημα του δικαιώματος στην εργασία, το οποίο επανέρχεται σήμερα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ως το πιο θεμελιώδες από όλα τα ζητήματα. Τώρα που ο νεοφιλελεύθερος κύκλος κλείνει, αφήνοντας πίσω του τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση από το 1929, η δημοκρατική σταθερότητα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη θα εξαρτηθεί από την απάντηση που θα δοθεί στο πρόβλημα αυτό, δηλαδή από το αν θα ξεκινήσει ένας νέος «μεγάλος μετασχηματισμός» που θα καταστήσει την πλήρη απασχόληση πρώτη προτεραιότητα των κοινωνιών.
Ωστόσο, αυτό που συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα στην Ελλάδα, δεν ήταν μόνο μια νεανική κινητοποίηση και διαμαρτυρία εναντίον της αστυνομικής αυθαιρεσίας.
Ήταν μια χαοτική κοινωνική σύγκρουση που έφερε την ελληνική κοινωνία στα πρόθυρα της «φυσικής κατάστασης», εκεί όπου αρχίζει ο πόλεμος όλων εναντίον όλων. Και δεν ήταν μόνο το αίσθημα του δικαίου που προκάλεσε αυτό το τυφλό ξέσπασμα, αλλά κυρίως το αίσθημα της αδικίας και της ανασφάλειας που εξαπλώνεται στη νέα γενιά.
Αν ένας νέος δεν μπορεί να βρει εργασία ή δεν απολαμβάνει από την εργασία του μια αξιοπρεπή αμοιβή, ακόμη κι αν είναι πτυχιούχος, γνωρίζει μία-δύο ξένες γλώσσες και ξέρει να χειρίζεται ηλεκτρονικό υπολογιστή, τότε χάνει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του, στην κοινωνία και στο κράτος και μπορεί απογοητευμένος απ όλα να μεταμορφωθεί συγκυριακά σε «καταστροφέα», όπως οι Άγγλοι υφαντουργοί που κατέστρεφαν τα μηχανήματα στις βιομηχανικές μονάδες για να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας -οι περιώνυμοι «λουδίτες». Αν μάλιστα έχει απέναντί του ένα διεφθαρμένο κομματοκρατικό σύστημα και μια πολιτική τάξη με συμπεριφορές «κάστας», τότε η Αργεντινή είναι κοντά -και το «que se vayan todos» μπορεί σύντομα να γίνει και στη χώρα μας παλλαϊκό αίτημα.
Όμως από το κακό μπορεί να προέλθει το καλό. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει αυτή η αντιπολιτική κοινωνική σύγκρουση να κατανοηθεί -και ο Λεωνίδας Κύρκος στη συνέντευξή του στο Mega είπε ό,τι χρειαζόταν να ειπωθεί πάνω στο θέμα αυτό- και κυρίως να μετασχηματισθεί σε μια μεταρρυθμιστική πολιτική που να ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων. Ότι η πολιτική και διοικητική διαφθορά, οι πελατειακές πρακτικές, ο νεποτισμός και η ευνοιοκρατία, φαινόμενα που υπήρχαν και πριν από το 2004 αλλά διογκώθηκαν κατά την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, αυξάνουν την οργή των πολιτών, είναι κάτι που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επισήμανση. Το πρώτο κεφάλαιο μιας μεταρρυθμιστικής πολιτικής στην Ελλάδα θα πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αντι-διαφθοράς.
Ας πάμε, όμως, παρακάμπτοντας ενδιάμεσα θέματα, στην καρδιά του προβλήματος. Στο ζήτημα του δικαιώματος στην εργασία, το οποίο επανέρχεται σήμερα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ως το πιο θεμελιώδες από όλα τα ζητήματα. Τώρα που ο νεοφιλελεύθερος κύκλος κλείνει, αφήνοντας πίσω του τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση από το 1929, η δημοκρατική σταθερότητα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη θα εξαρτηθεί από την απάντηση που θα δοθεί στο πρόβλημα αυτό, δηλαδή από το αν θα ξεκινήσει ένας νέος «μεγάλος μετασχηματισμός» που θα καταστήσει την πλήρη απασχόληση πρώτη προτεραιότητα των κοινωνιών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου